Làm sao để khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trên lớp? 13 cách đơn giản và dễ áp dụng nhất

Trong một lớp học, sự tương tác giữa giáo viên và học sinh cũng như giữa các học sinh với nhau chính là yếu tố quan trọng để thúc đẩy quá trình học tập. Tuy nhiên, việc khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn là một thách thức không hề nhỏ với các thầy cô. Trong bài viết này, FLYER sẽ giúp quý thầy cô giải đáp thắc mắc “làm sao để khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trên lớp”. Mời quý thầy cô cùng đón đọc.

1. Lớp học đảo ngược

Lớp học đảo ngược là một phương pháp giảng dạy còn khá mới mẻ. Thay vì học như quy trình truyền thống, trong lớp học đảo ngược, học sinh sẽ được nhận tài liệu và tự học trước ở nhà (thường thông qua video, bài giảng trực tuyến hoặc các loại tài liệu giấy). 

Thời gian trên lớp học thường dùng cho việc thảo luận, giải quyết vấn đề và thực hành. Các thầy cô trong lớp học đảo ngược đóng vai trò là người hỗ trợ và hướng dẫn học sinh trong quá trình học tập. Phương pháp này thúc đẩy sự tương tác tích cực và tư duy sáng tạo ở học sinh, gia tăng mong muốn khám phá kiến thức, làm cho quá trình học tập trở nên thú vị và hiệu quả hơn.

2. Đặt câu hỏi mở

Làm sao để khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trên lớp? Đặt câu hỏi mở là một trong những cách hiệu quả nhất để động viên các em tương tác nhiều hơn. Các câu hỏi mở không chỉ gợi mở cho học sinh suy nghĩ sâu hơn mà còn thúc đẩy cuộc thảo luận với học sinh. Dưới đây là một số ví dụ về câu hỏi mở mà thầy cô có thể tham khảo:

• “Em nghĩ sao về…?”
• “Hãy chia sẻ quan điểm của em về…”
• “Em nghĩ em sẽ làm thế nào để giải quyết vấn đề…?”
• “Hãy mô tả cách em hiểu về…”
• “Em có ý kiến gì về…”
• “Nếu em làm chủ một tình huống như vậy, bạn sẽ làm gì?”

3. Hướng dẫn ngang hàng (Hướng dẫn chéo)

Một phương pháp khác để khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trong lớp học mà thầy cô có thể áp dụng đó là: hướng dẫn ngang hàng thông qua các buổi thảo luận. Buổi thảo luận đóng vai trò như một môi trường thoải mái để giáo viên, học sinh trao đổi kiến thức và kỹ năng với nhau.  

Trong buổi thảo luận, học sinh được khuyến khích suy nghĩ sâu hơn về vấn đề, đặt câu hỏi, phân tích thông tin và đưa ra quan điểm cá nhân. Điều này thúc đẩy tư duy phản biện, phát triển kỹ năng phân tích, suy luận và đánh giá. Phương pháp hướng dẫn ngang hàng này còn cung cấp cơ hội cho học sinh khám phá một vấn đề từ nhiều góc độ và lắng nghe các quan điểm khác nhau. Các em có cơ hội tiếp cận quan điểm và kinh nghiệm từ các nguồn thông tin đa chiều, giúp mở rộng kiến thức và hiểu biết của bản thân.

4. Học tập, hoạt động theo nhóm

Học tập theo nhóm là phương pháp khuyến khích học sinh tương tác trong lớp học khá phổ biến đang được nhiều thầy cô áp dụng. Đây là cách giúp học sinh phát triển không chỉ kiến thức trên lớp mà còn nâng cao kỹ năng xã hội như: Làm việc nhóm, giao tiếp, giải quyết vấn đề.

Ngoài ra, thầy cô cũng có thể tận dụng giờ giải lao, thời gian rảnh trong giờ học để tổ chức một số hoạt động giải trí theo nhóm. Thường xuyên tổ chức các hoạt động xây dựng đội nhóm giúp học sinh tương tác hiệu quả hơn. Hãy dành thời gian mỗi tháng để chơi một số trò chơi nhỏ, thông báo cho lớp “chúng ta sẽ làm một điều gì đó khác hơn thường ngày”. Các em sẽ tò mò và sẵn sàng tham gia.

5. Cho học sinh quyền đưa ra nhận xét và phản hồi

Một cách khá thú vị mà thầy cô có thể áp dụng để khuyến khích sự tương tác trong lớp học, đó là tạo điều kiện cho học sinh có quyền tự do đưa ra nhận xét và phản hồi. Thay vì chỉ đơn giản là trình bày kiến thức và cho bài tập ôn luyện, thầy cô có thể khích lệ học sinh nhận xét về chủ đề hay kiến thức trong quá trình giảng dạy. 

Ngoài ra, các thầy cô cũng có thể cố tình mắc sai sót trong bài giảng. Sau đó, học sinh sẽ được giao nhiệm vụ phát hiện, đánh giá các sai lầm này và đưa ra câu trả lời đúng. Kết quả là xảy ra một cuộc thảo luận sôi nổi về những sai lầm được phát hiện, tìm hiểu nguyên nhân, cách khắc phục, cuối cùng là tìm ra giải pháp chính xác. 

Hoạt động này không chỉ giúp học sinh phát triển tư duy phản biện mà còn giúp các em tập trung vào quá trình học tập hơn. Phương pháp cho học sinh tự do nhận xét tạo ra một môi trường học tập năng động, khuyến khích học sinh trở thành những người học tích cực và sẵn sàng đưa ra quan điểm cá nhân.

6. Ứng dụng công nghệ vào quá trình dạy học

Trong thời đại số hóa hiện nay, ứng dụng công nghệ vào quá trình dạy học đã trở thành một yếu tố quan trọng để gia tăng tương tác và hiệu suất học tập trong lớp học. Công nghệ kết hợp với phương pháp truyền thống có thể biến đổi hoàn toàn cách mà các thầy cô giảng dạy.

Làm sao để khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trên lớp bằng ứng dụng công nghệ? Một cách đơn giản mà thầy cô có thể áp dụng đó là cho phép học sinh sử dụng các thiết bị kỹ thuật số như: Điện thoại thông minh, máy tính xách tay, máy tính bảng,… để biến bài giảng có tính tương tác và hấp dẫn hơn.

Ví dụ ứng dụng công nghệ trong dạy học:

• Sử dụng ứng dụng học tập Phòng thi ảo FLYER: Phòng thi ảo FLYER cho phép giáo viên tạo các bài kiểm tra nhỏ, các trò chơi vui nhộn với những câu hỏi đơn giản. Học sinh có thể cùng tham gia tương tác, thách đấu với bạn bè, trải nghiệm các hoạt động vừa chơi vừa học. 
• Đưa ra thử thách: Thầy cô có thể đưa ra một chủ đề hay câu hỏi nào đó để để tạo ra các thử thách cho học sinh. Các em có thể sử dụng các công cụ trực tuyến để nghiên cứu, biên tập và trình bày thông tin. 
• Diễn đàn trực tuyến: Bên cạnh giờ học ở lớp, thầy cô có thể tạo ra một diễn đàn trực tuyến cho học sinh cùng thảo luận, đặt câu hỏi và chia sẻ ý kiến ​​về nội dung học tập. Điều này giúp lớp học trở nên tương tác mọi lúc mọi nơi.

7. Đánh giá ngang hàng (Đánh giá chéo)

Việc thực hiện hoạt động đánh giá chéo không chỉ đặt học sinh vào một vai trò mới mà còn tạo điều kiện cho các em tự do thể hiện quan điểm của mình. Các em sẽ được đánh giá về nội dung trình bày, bài tập của các bạn, từ đó góp phần thúc đẩy tính tương tác giữa học sinh với học sinh.

Hoạt động đánh giá chéo không chỉ giúp tạo ra môi trường học tập tương tác hơn, mà còn giúp thầy cô xác định được những khó khăn mà các em đang mắc phải. Từ đó, thầy cô có thể điều chỉnh phương pháp dạy học để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của học sinh.

8. Hỗ trợ đúng thời điểm

Thỉnh thoảng, việc gặp khó khăn trong quá trình học có thể ảnh hưởng đến sự hứng thú và tính tương tác của học sinh. Một số học sinh không theo kịp tiến độ học tập chung của cả lớp và có thể cảm thấy mất tự tin trong việc tương tác với bạn bè trong lớp. Bằng chứng là những bạn không hiểu bài lâu ngày sẽ cảm thấy tự ti và trầm tính hơn trong lớp học.

Do đó, để giúp học sinh vượt qua khó khăn, giáo viên nên dự đoán các vấn đề có thể phát sinh và chuẩn bị các công cụ hỗ trợ trước khi học sinh bắt đầu thực hiện nhiệm vụ nào đó. Ngoài ra, các thầy cô có thể dành ra một chút thời gian ngoài giờ học để giải đáp thắc mắc cho một số bạn chưa hiểu. Nhờ cách này, giáo viên có thể loại bỏ những rào cản, giúp tất cả học sinh tự tin hoàn thành nhiệm vụ và tương tác với nhau một cách hiệu quả.

9. Tổ chức nhiều buổi thuyết trình nhỏ

Bài thuyết trình có vai trò quan trọng trong việc giúp giáo viên đánh giá sự tập trung và kỹ năng học tập của học sinh. Để thực hiện phương pháp này, thầy cô có thể hướng dẫn cả lớp viết dàn ý cho một bài thuyết trình ngắn về một số chủ đề đã học trong khoảng thời gian một phút. Sau khi hết thời gian, giáo viên sẽ yêu cầu từng học sinh trình bày trước lớp. Qua quá trình này, mỗi học sinh sẽ học được cách trình bày thông tin cũng như nắm vững nội dung kiến thức từ bài thuyết trình của mình. 

Quan trọng hơn cả, những buổi thuyết trình nhỏ này sẽ khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trong lớp học. Để buổi học sôi nổi hơn, thầy cô có thể phân học sinh thành các nhóm để thảo luận về từng nội dung vừa thuyết trình. Điều này tạo ra sự tương tác sâu sắc hơn giữa các bạn học sinh và cung cấp cơ hội cho các em học hỏi kiến thức từ nhau.

Để các buổi thuyết trình nhỏ trở nên hiệu quả và nhiều tương tác hơn, thầy cô có thể tham khảo một số lưu ý sau:

• Đảm bảo rằng học sinh hiểu mục tiêu của buổi thuyết trình. Cung cấp hướng dẫn cho học sinh về cách sử dụng các thiết bị hỗ trợ (máy chiếu, laptop,…).
• Khuyến khích học sinh luyện tập trước buổi thuyết trình, chú trọng đến cách trình bày, phát âm và sử dụng ngôn ngữ cơ thể.
• Sau khi buổi thuyết trình kết thúc, thầy cô nên đánh giá những điểm mạnh, yếu để học sinh có cơ hội rút ra kinh nghiệm và cải thiện cho lần sau.

10. Sử dụng thêm học liệu tranh, ảnh, video

Làm sao để khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trên lớp? Thầy cô có thể sử dụng nhiều loại học liệu như tranh, ảnh, video. Những tài liệu chỉ toàn chữ và chữ có thể đã khiến các em quá nhàm chán. Thay vào đó, hình ảnh trực quan sẽ có nhiều yếu tố để khai thác hơn, khơi gợi tính tò mò và tinh thần học tập cho các bạn học sinh.

Các hình ảnh có thể bao gồm tranh ảnh cũng như các phương tiện trực quan như biểu đồ, bản đồ, sơ đồ, video về một chủ đề cụ thể. Việc sử dụng hình ảnh và phương tiện trực quan cũng sẽ khuyến khích học sinh tự học, trở nên chủ động hơn. Ngoài ra, đây còn là nền tảng cho học sinh tương tác và truyền đạt thông tin với nhau.

11. Ứng dụng Gamification

Gamification (Trò chơi hóa) đang là xu hướng học tập được nhiều thầy cô quan tâm. Với việc áp dụng các tính năng game thú vị  vào giảng dạy, một chủ đề không phải thuộc sở thích của học sinh cũng có thể trở nên đầy hấp dẫn. 

Một trong những nền tảng phổ biến mà thầy cô có thể tham khảo khi ứng dụng Gamification là Phòng thi ảo FLYER. Thông qua các hoạt động vừa chơi vừa học mang tính tương tác cao, học sinh sẽ được tạo động lực học tập đáng kể, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh mà ít phải chịu áp lực trong việc học. 

Một số ưu điểm nổi bật của Phòng thi ảo FLYER:

• Đề thi được biên soạn theo chuẩn format mới nhất của Cambridge, sát đề thi thật tới 90%.
• Hệ thống tự động chấm, trả đáp án giúp học sinh dễ dàng ôn tập lại, tự học tại nhà hiệu quả.
• Bài tập đa tương tác, mô phỏng game giúp kích thích não bộ & sự hứng thú của trẻ.
• Nhiều tính năng học tập vui nhộn: thách đấu cùng bạn bè, bài luyện tập ngắn, ôn luyện từ vựng,…

Bên cạnh đó, một tính năng hữu ích mà FLYER cung cấp là Báo cáo học tập. Trong đó, hệ thống tự động lưu trữ mọi kết quả bài thi, cũng như dựa vào đó để đưa ra nhận xét về năng lực hiện tại, điểm mạnh & điểm học sinh cần khắc phục. Với tính năng này, thầy cô có thể dễ dàng theo dõi tiến độ học tập của học sinh

Phòng thi ảo đồng thời cũng là 1 công cụ hỗ trợ giáo viên tiếng Anh Tiểu học quản lý học sinh và giảng dạy tiếng Anh hiệu quả, tối ưu về chi phí và nguồn lực. Tìm hiểu thêm về cách ứng dụng Phòng thi ảo vào giảng dạy tiếng Anh Tiểu học tại đây!

12. Xen kẽ nội dung giảng dạy

Một phương pháp còn khá mới mẻ để khuyến khích học sinh tương tác nhiều hơn trên lớp đó là xen kẽ nội dung giảng dạy. Ví dụ, trong giờ học tiếng Anh, thầy cô có thể đan xen một chủ đề nào đó thuộc môn học khác. 

Điều này cũng mang lại lợi ích cho đội ngũ giáo viên giảng dạy, vì phương pháp xen kẽ nội dung giảng dạy giúp cải thiện sự phối hợp giữa các giáo viên dạy những bộ môn khác nhau. Học sinh yêu thích việc thoát ra khỏi lịch trình cố định và được tạo yếu tố bất ngờ. Việc làm cho nội dung học tập trở nên phong phú hơn sẽ làm cho học sinh tham gia tương tác nhiều hơn. Thầy cô hãy thử thuyết phục các giáo viên khác tham gia nhé!

13. Sử dụng các chủ đề có tính thời sự và đang được quan tâm

Trường học không nên bị giới hạn bởi chương trình học quá “sách vở”. Thay vào đó, thầy cô nên lồng ghép những câu chuyện có tính thời sự như: “Điều gì đang xảy ra trên trên thế giới?” “Ai đã thắng trận đấu đêm qua?”,… Chắc hẳn nhiều em học sinh đã xem qua các bản tin này trên thời sự cùng gia đình mình và có thể tham gia các cuộc thảo luận về chủ đề này. 

Bình luận về các chủ đề đang thịnh hành sẽ giúp thầy cô kết nối với học sinh. Tuy nhiên, chỉ cần một vài đoạn hội thoại vui vẻ nói về chủ đề này để tăng sự tương tác và thúc đẩy tinh thần học tập của các bạn nhỏ. Sau đó, thầy cô có thể đi vào bài học luôn. 

Ngoài ra, thầy cô cũng nên tìm hiểu một chút về sở thích của học sinh. Thầy cô có thể bắt đầu bài giảng bằng cách hỏi học sinh về ngày cuối tuần của các em. Điều này tạo ra sự tin tưởng ở học sinh và một mối quan hệ tốt giữa thầy và trò, từ đó thúc đẩy tính tương tác mạnh mẽ trong những giờ học sắp tới. Điều này cũng giúp thầy cô hiểu hơn về học sinh của minh.

Tổng kết

Việc tạo điều kiện để học sinh tương tác nhiều hơn trong lớp học giúp các em không chỉ hiểu bài tốt hơn mà còn phát triển kỹ năng xã hội quan trọng. Với những phương pháp thúc đẩy tương tác mà FLYER đã gợi ý trong bài viết, hy vọng rằng thầy cô có thể tham khảo và chọn lọc được những phương pháp phù hợp nhất cho các tiết học của mình. Chúc thầy cô thành công!

Xem thêm:

• 10 trò chơi dạy ngữ pháp tiếng Anh hiệu quả và hấp dẫn – “Say bye” với những giờ học ngữ pháp khô khan!
• Kỷ nguyên AI Edtech: Công nghệ trí tuệ nhân tạo đang thay đổi nền giáo dục Việt Nam như thế nào?
• Phương pháp học cá nhân hoá (Personalized learning) là gì? 4 mô hình học cá nhân hoá được ưa chuộng trên thế giới