Tiền tố trong tiếng Anh: Bí quyết để hack hàng nghìn từ vựng

Tiền tố là một hoặc một nhóm chữ cái gắn vào trước một từ có sẵn. Nhiều từ tiếng Anh ngày nay có chứa các tiền tố xuất phát từ tiếng Hy Lạp hoặc tiếng Latin. Chẳng hạn như: tiền tố “-a” (nghĩa thường dịch: thiếu) bắt nguồn từ “aphonia” (mất giọng) trong tiếng Hy Lạp; hay tiền tố “-pre” bắt nguồn từ “prae-” (cùng nghĩa là trước) trong tiếng Latin.  Hiểu được ý nghĩa của những tiền tố phổ biến sẽ giúp bạn suy ra nghĩa của một số từ vựng hoàn toàn mới khi lần đầu gặp trong một bài đọc hoặc khi xem phim. Thậm chí, còn suy ra được từ trái nghĩa của nó. Nếu bạn muốn khám phá xem tiền tố “lợi hại” như thế nào thì hãy cùng FLYER bắt đầu ngay bây giờ nhé!

1. Tiền tố trong tiếng Anh là gì?

1.1. Khái niệm 

Tiền tố (Prefix) là một chữ cái hoặc một nhóm chữ cái được gắn vào đầu của một từ gốc (a base word), phần nào nói lên ý nghĩa của từ đó. Những từ gốc này thường là động từ, danh từ hoặc tính từ. Sau khi gắn thêm tiền tố có thể làm thay đổi từ loại vốn có của chúng.

Ví dụ:

  • Trong chính từ “prefix” , “pre” (trước) chính là tiền tố, “fix” (sửa) là từ gốc. 

Từ khái niệm trên, ta cũng suy ra được một chữ cái hoặc một nhóm chữ cái gắn vào cuối một từ sẽ gọi là “hậu tố” (Suffix). Phần này mình sẽ cùng nhau tìm hiểu sau.

tiền tố trong tiếng Anh
Tiền tố (prefix) là gì?

1.2. Chức năng của tiền tố

Vậy, tiền tố có khả năng gì nhỉ?

Nhìn chung, tiền tố làm thay đổi nghĩa của từ gốc, giúp người nói nêu lên ý kiến hoặc miêu tả một hành động có tính lặp lại. Cụ thể là:

Tiền tố có thể tạo ra một từ mới có nghĩa đối lập với từ gốc.

Ví dụ: 

  • Từ “agree” (đồng ý), khi ta thêm tiền tố “dis” vào phía trước thì sẽ trở thành “disagree” (phản đối).

I disagree = I don’t agree.

Tôi phản đối/ Tôi không đồng ý.

Tiền tố chuyển đổi nghĩa của từ gốc từ khẳng định sang phủ định.

Ví dụ:

  • “Happy” (hạnh phúc), nếu thêm tiền tố “un” vào phía trước thì sẽ thành “unhappy” (không hạnh phúc).

Alex is unhappy = Alex is not happy.

Tôi không hạnh phúc.

  • “Possible” (khả thi), thêm tiền tố “im” vào phía trước sẽ trở thành “impossible” (bất khả thi).

The mission is impossible = mission is not possible.

Nhiệm vụ bất khả thi.

Tiền tố giúp thể hiện sự lặp lại của một hành động nào đó.

Ví dụ:

  • “Start” (khởi động), thêm tiền tố “re” sẽ trở thành “restart” (khởi động lại).

I’ve just restarted my computer.

Tôi vừa khởi động lại cái máy tính của mình.

chức năng của tiền tố trong tiếng anh
Chức năng của tiền tố trong tiếng Anh

2. Tổng hợp các tiền tố tiếng Anh thông dụng nhất

Tiền tố mang nghĩa phủ định (Negative prefixes)

Có nhiều tiền tố khác nhau dùng để phủ định hoàn toàn hoặc một phần nghĩa của từ gốc. Đa số chúng đều có nghĩa là “không, chống đối, trái ngược”. Cùng xem qua bảng dưới đây:

PrefixCommon meaningExample
anti- 
(+ noun/adjective)
against
chống lại
antidote: chống độc
anticlimactic: chống lại khí hậu
contra- 
(+ verb/ noun)
against, opposite
chống, trái ngược
contradict: phủ nhận
contraindicated: bị cấm
a-, an-
(+ adjective)
without, lack of, not
không, thiếu
amoral: vô đạo đức
anhydrous: khan (không chứa nước, nói về chất hóa học)
dis-
(+ verb)
opposite, not
trái, không
disconnect: mất kết nối
dishonest: không trung thực
de-
(+ verb/ noun)
down, off, away from
hủy, giảm, xóa
devalue: làm mất giá
deactivate: hủy kích hoạt
mis-
(+ verb)
wrongly, badly
sai
mistake: lỗi sai
misread: đọc sai
non-
(+ adjective/ noun)
not, without
không
nonessential: không cần thiết
nonfiction: phi hư cấu
il-, im-, in-, ir-
(+ adjective)
not, without
không
illegal: bất hợp pháp
impossible: bất khả thi
inconsiderate: vô tâm
irresponsible: vô trách nhiệm
un-
(+ verb/ adjective)
not, lacking, opposite of
không, trái ngược
unfinished: chưa hoàn thành
ungrateful: vô ơn
unfriendly: không thân thiện
tiền tố phủ định trong tiếng Anh
Tiền tố phủ định (negative prefix)

Các tiền tố thông dụng (Common prefixes)

PrefixCommon meaningExample
auto-
(+ noun)
self
tự mình
autopilot: lái tự động
autobiography: tự truyện
co-, com-
(+ noun)
with, together
cùng, đồng
co-worker: đồng nghiệp
companion: đồng hành
ex-
(+ noun/ adjective)
out of, from, former
cũ, ra khỏi
ex-boyfriend: bạn trai cũ
exhale: bốc lên 
extra-
(+ adjective)
beyond, outside, more
ngoại, thêm
extracurricular: ngoại khóa
extraordinary: khác thường (nhiều hơn bình thường)
em-, en-
(+ noun/ verb)
cause to, put into
đặt vào, gây ra
embrace: ôm vào
encode: mã hóa
fore-
(+ noun/ verb)
before
trước
forecast: dự báo
forehead: trán
hetero-
(+ adjective)
different, other
khác
heterosexual: dị tính
heterogeneous: không đồng nhất
inter-
(+ noun)
between
ở giữa 
intersect: giao nhau
intervene: xen vào
mid-
(+ noun)
middle
ở giữa
midway: giữa đường
midfielder: phần giữa của sân bóng đá
pre-
(+ noun/ verb)
before
trước, đầu
prearranged: sắp xếp trước
preview: xem trước
pro-
(+ noun/ adjective)
forward
tiến về
promote: xúc tiến
proceed: tiếp tục
post- 
(+ verb/ noun)
after
sau
postgraduate: sau đại học
postmortem: sau khi chết
re-
(+ verb/ noun)
again
lại
redo: làm lạireturn: trở về
sub-
(+ adjective)
under, lower
phía dưới
submarine: tàu ngầm
substandard: không đạt chuẩn
super-
(+ noun/ adjective)
above, over
vượt quá, siêu
superfood: siêu thực phẩm
superstar: siêu sao
semi-
(+ noun/ adjective)
half
một nửa
semicircle: hình bán nguyệt
semi-final: bán kết
tele-
(+ noun/ verb)
from or over a distance
từ xa
telecommunications: viễn thông
telemedicine: y học từ xa
trans-
(+ noun/ verb)
across, through
xuyên qua, sang
transmit: truyền
transaction: giao dịch
uni-
(+ noun/ verb)
one, single
một
unicorn: ngựa một sừng
unicycle: xe một bánh
under-
(+ verb)
not enough/ too little
chưa đủ
undercooked: chưa chín
undercharge: lấy giá rẻ
các tiền tố thông dụng trong tiếng Anh
Tiền tố thông dụng trong tiếng Anh

Một số tiền tố khác (Other prefixes)

PrefixCommon meaningExample
ante-
(+ noun/ adjective)
before, earlier, in front of trước, sớmanteroom: phòng trước (phòng chờ)
antenatal: tiền sản (trước khi sinh)
circum-
( + verb)
around
vòng
circumvent: tránh né (bằng cách đi vòng)
circumnavigate: đi vòng quanh
homo-, 
(+ noun)
same, alike
giống
homonym: đồng âmh
omophone: từ đồng âm
hyper-
(+ adjective)
over, more, beyond
nhiều hơn, vượt
hyperactive: hiếu động (năng động hơn bình thường)
hypersensitive: mẫn cảm (quá nhạy cảm)
micro-
(+ verb/ noun)
very small
rất nhỏ
microbe: vi trùng
microscope: kính hiển vi
omni-all
tất cả
Omnibus: bao trùm
omnipotent: có quyền tuyệt đối
intra-, intro-
(+ adjective)
within, inside
ở trong
introvert: nội tâm
intravenous: trong tĩnh mạch
infra-
(+ noun/ 
below, beneath
ở dưới
infrastructure: cơ sở hạ tầng
infrasonic: sóng âm 
sym-, syn-
(+ noun)
same time, together
cùng 
symmetry: cân xứng
synchronize: đồng bộ
tri- 
(+ noun)
three
ba
tricycle: xe ba bánh
triangle: tam giác
therm-
(+ noun)
heat
nhiệt
thermometer: nhiệt kế
thermostat: máy điều nhiệt

3. Lưu ý gì khi sử dụng tiền tố trong tiếng Anh?

Mỗi cấu trúc ngữ pháp hay từ vựng đều có “luật chơi” riêng của nó mà chúng ta bắt buộc phải tuân thủ. Nếu làm sai quy tắc thì có thể làm sai cấu trúc của cả một câu hoặc thậm chí làm thay đổi nghĩa của từ hoặc câu. Tiền tố cũng không ngoại lệ. Bạn hãy chú ý các quy tắc dưới đây nhé:

Quy tắc 1: Một số từ khi thêm tiền tố sẽ phải nhân đôi chữ cái cuối của tiền tố lên. 

Dùng “il-” với những từ bắt đầu bằng chữ “L” và phải nhân đôi “L”: illegal (bất hợp pháp).

Dùng im- với những từ bắt đầu bằng “m” hoặc “p”. Nếu từ bắt đầu bằng “m” thì phải nhân đôi “m”: immeasurable (không đo lường được), impolite (bất lịch sự)

Dùng ir- với những từ bắt đầu bằng “r” và phải nhân đôi “r”: irresponsible (vô trách nhiệm).

quy tắc nhân đôi - tiền tố trong tiếng Anh
Lưu ý về cách sử dụng tiền tố trong tiếng Anh

Quy tắc 2: Khi thêm tiền tố vào một từ, cách viết của từ gốc không bao giờ thay đổi. Chúng ta chỉ đơn giản là thêm một tiền tố vào phía trước.

Ví dụ:

  • Tiền tố “re-” sẽ không thay đổi cách viết của từ “live” (sống) trong “relive” (sống lại).

Quy tắc 3: Một số từ nhìn có vẻ như có tiền tố, nhưng thật ra là không phải vậy. Bạn cần phải hết sức cẩn thận.

Ví dụ:

  • Uncle (chú), real (thực), reach (chạm).

Quy tắc 4: Một số trường hợp khi thêm tiền tố thì phải thêm cả dấu gạch ngang.

Thêm gạch nối khi thêm tiền tố vào trước danh từ riêng hoặc một số.

  • un-American (không phải người Mỹ).
  • pre-1990 (trước năm 1990).

Thêm gạch nối khi sử dụng tiền tố “ex-” (cũ) và “self-”.

  • ex-president (cựu tổng thống) => không dùng dấu gạch nối nếu ex- mang nghĩa “away from” (ra khỏi).
  • self-respect (tôn trọng chính mình).

Dấu gạch nối dùng để phân tách hai chữ cái “a”, “i”, “o”, “e”.

  • anti-intellectual (phản tri thức).
  • co-owner (cùng làm chủ).

Dấu gạch nối thường được sử dụng khi thêm tiền tố “re” để phân biệt với các từ khác, tránh hiểu sai nghĩa.

  • “Please re-cover the car when you recover from the flu.”

Nhớ sửa lại cái xe hơi khi anh khỏi bệnh cúm nhé.

  • “Please relay the message that he will re-lay the tiles.”

Vui lòng chuyển lại lời nhắn rằng anh ta sẽ lắp lại các ô mái ngói.

4. Bài tập về tiền tố trong tiếng Anh

5. Tổng kết

FLYER  vừa cùng bạn tìm hiểu về “tiền tố” trong tiếng Anh. Hy vọng sau bài viết này, các bạn đã nắm được sơ lược về khái niệm, cách dùng của tiền tố và biết thêm một số từ vựng mới. Việc ôn tập hàng ngày vô cùng quan trọng trong việc ghi nhớ và áp dụng kiến thức. Bên cạnh những bài tập mà FLYER đã cung cấp, hãy cố gắng tìm thêm những bài tập về tiền tố trong sách hoặc trên những nguồn tin cậy để luyện tập bạn nhé!

Phòng luyện thi ảo FLYER là một trong những nguồn cung cấp tài liệu và đề thi rất đa dạng. Khác hoàn toàn với phương pháp ôn luyện thông thường, FLYER cho phép bạn rèn dũa các kỹ năng tiếng Anh thông qua các bài tập mô phỏng game đầy vui nhộn cùng đồ họa cực đáng yêu. Ai mà không thích học tập và ôn luyện với một nền tảng thú vị như vậy chứ. Ngại gì mà không tham gia ngay?

Hồng Đinh – Thạc sỹ giáo dục Hoa Kỳ: Bí quyết ôn thi Cambridge tại nhà cùng FLYER

Đừng quên tham gia nhóm Luyện Thi Cambridge & TOEFL cùng FLYER để được cập nhật những kiến thức và tài liệu tiếng Anh mới nhất nhé!

>>> Xem thêm

Tâm Trần
Tâm Trần
"Muốn thay đổi vận mệnh, trước tiên hãy thay đổi tính cách".

Related Posts

Comments

Stay Connected

0FansLike
1,200FollowersFollow
8,800SubscribersSubscribe

Recent Stories